براي عملکرد مناسب بويلرها و تجهيزات وابسته بايد فضاي کافي را در موتورخانه به آن اختصاص داد. اين فضا بايد به حدي باشد تا اپراتور دسترسي راحتي به تمام گيج ها، سطح بويلر، لوله ها، دودکش، اکونومايزر، شير فلکه ها، بويلر و تجهيزات داشته باشد. همچنين در زمان تعمير و تعويض لوله ها با مشکل مواجه نشود. ضوابط و استانداردهاي مربوط به نصب بويلر و تجهيزات آن در مبحث چهاردهم مقررات ملي ساختمان موجود مي باشد .در ادامه به ملزومات جانمايي بويلر در موتورخانه اشاره مي شود که به منظور حفظ ايمني و کارايي، بهبود وضعيت مصرف سوخت و انرژي، حفظ محيط زيست و همچنين پيشگيري از بروز مشکلات بايد رعايت گردد.

جانمایی بویلر در موتورخانه

شکل بالا نشان دهنده کمترين فضاي مورد نياز براي دسترسي مناسب به بويلر، بدون توجه به قسمت هاي بويلر دستگاه مثل دودکش، پمپ، مخازن، ايستگاه هاي توزيع کننده، سيستم لوله کشي و غيره است. در نصب بويلرها با اندازه هاي متفاوت، نقشه موتورخانه بايد بر مبناي طول و ارتفاع بزرگترين بويلر باشد. ارتفاع موتورخانه نيز بايد بر طبق قوانين موجود در مقررات ملي ساختمان (مبحث چهاردهم) تعيين گردد که در ادامه مبحث بطور کامل توضيح داده مي شود. در مواردي که با کمبود فضا مواجه هستيم پيشنهاد مي گردد حتما با متخصصين مشورت گردد و شرکت پاکمن بصورت داوطلبانه آمادگي ارائه طرح پيشنهادي نصب با جزييات کامل را براي خريداران دارد.

 فونداسيون

براي جلوگيري از نشست احتمالي بويلر در حين كار، حتما بايد از فونداسيون محكمي برخوردار باشد چون با كوچكترين نشست موجب ترك كليه مواد نسوز به كار گرفته در جدار كوره و درب ها مي شود. ضمنا باعث پيچش يا تنش در لوله هاي مرتبط با بويلر مي شود كه عواقب خطرناكي به همراه دارد. در موتورخانه بايد سكويي، متناسب با وزن و ابعاد بويلر انتخاب گردد،  اين سكو بايد حداقل 15cm از طول و عرض هر طرف بويلر بيشترباشد.

در اطراف فونداسيون حتما” كانالي براي هدايت آب کف موتورخانه به چاه دفني در نظر گرفته شود. پس از آماده كردن  فونداسيون با شرايط مذكور، و پيش بيني انگر بولت ها مي توان بويلر را با اطمينان خاطر نصب نمود، ولي بايد توجه داشت كه در دو هر جهتx , y كاملا” تراز باشد، براي تراز كردن دستگاه مي توان از Liner با ضخامت(5-10mm)  استفاده كرد، سپس فضاي ما بين شاسي بويلر و  فونداسيون را با (75Kg/h) Grout پر نمود.

 مهار كردن شاسي بويلر روي فونداسيون

تمام تجهيزات موتورخانه اعم از بويلر، چيلر و كليه تجهيزات جانبي  بايستي در هر سه جهت x , y, z مهار شوند به طوري كه در موقع زلزله تجهيزات فوق الذكر نسبت به فونداسيون صد در صد فيكس شده باشند در شكل روش پيشنهادي براي مهار كردن بويلر ها نمايش داده شده است.

نکته: اگرچه بويلر روي پايه تحويل داده مي شود ولي فونداسيون براي بويلر ضروري است.

يک بويلر نيازمند هواي تازه است تا بهترين کارايي را داشته باشد بدين منظور حداقل فضاي موتورخانه بر اساس ميزان حرارت توليدي توسط بويلر به شرح زير است.

خلاصه اي از مبحث چهاردهم مقررات ملي ساختمان درباره بویلر ها

1. نصب بويلر آب گرم و بخار بايد طبق دستورالعمل هاي سازنده صورت گيرد.
2. سيستم کنترل دستگاه بايد توسط نصب کننده تنظيم و آزمايش شود .نصب کننده بايد نسخه کامل دياگرام کنترل دستگاه را، همراه با دستورالعمل بهره برداري، تحويل دهد.
3. دستگاه بايد روي فونداسيون مسطح و مقاوم براي تحمل وزن در حال کار دستگاه و توزيع اين وزن روي فونداسيون، سوار شود. فونداسيون زير دستگاه بايد از جنس نسوز باشد.
4. دستگاه بايد به طور اطمينان بخش و پايدار به اجزاي سازه ساختمان مهار شود.
5. اگر دستگاه لرزش داشته باشد بايد زيرپايه هاي آن لرزه گير مناسب در برابر لرزش دستگاه و مورد تأييد نصب شود.
6. اتاقي که دستگاه در آن نصب مي شود بايد کفشوي و يا هر دهانه تخليه بويلر، مناسب براي تخليه آب دستگاه و مورد تاييد، داشته باشد.

 فاصله اطراف دستگاه

1. به منظور بازرسي، سرويس، تعمير، تعويض و مشاهده لوازم اندازه گيري، بايد در اطراف دستگاه فاصله کافي پيش بيني شود.
2. راه عبور بدون مانع در اطراف دستگاه نبايد از 50 cm کمتر باشد.

 فاصله ايمني بالاي دستگاه

1. فاصله بالاي بويلر آب گرم ، از نوع يک پارچه، بدون دريچه آدم رو روي پوسته بالاي آن، با ظرفيتي کمتر از يکي از مقادير1,250,000 Kcal/h  ، 5,000,000Btu/h از سقف نبايد کمتر از 60cm  باشد.
2. فاصله بالاي بويلر بخار، از نوع يک پارچه، بدون دريچه آدم رو روي پوسته بالاي آن، با ظرفيتي کمتر از يکي از مقادير2,268 Kg/h بخار يا 93 m² سطح حرارتي، از سقف نبايد کمتر از 60cm باشد.
3. فاصله بالاي بويلر آب گرم يا بخار، با دريچه آدم رو روي پوسته بالاي آن، با ظرفيتي کمتر از يکي از مقادير مندرج در بند 1 از سقف نبايد کمتر از 90 cm باشد.
4. فاصله بالاي بويلر بخار پرفشار با ظرفيتي کمتر از يکي از مقادير مندرج در بند 1 از سقف نبايد کمتر از 90 cm باشد.
5. فاصله بالاي بويلر بخار کم فشار و ميان فشار و بويلر آب گرم، با ظرفيتي بيشتر از يکي از مقادير مندرج در بند 1 از سقف نبايد کمتر از  90 cm باشد.
6. فاصله بالاي بويلر بخار پرفشار، با ظرفيتي بيشتر از يکي از مقادير مندرج در بند 1 از سقف نبايد کمتر از 215 cm باشد.
7. مخزن انبساط بايد در محل نصب، به کمک پايه، آويز و بست هايي مناسب، به اجزاي ساختمان مهار شود و در وضعيت پايدار و مستقر قرار گيرد.
8. مخزن انبساط باز بايد در ترازي نصب شود که سطح آب داخل آن، در وضعيت کار عادي سيستم، دست کم 120 cm از بالاترين اجزاي سيستم گرمايي بالاتر باشد.
9. کنترل دماي حد بالا و کنترل سطح پايني آب در اين بويلر ها بايد در محلي و به ترتيبي نصب شود که عمليات آزمايش، سرويس و تعويض اين کنترل ها، بدون تخليه آب سيستم، امکانپذير باشد. (اين شرط در مورد ساختمان هاي مسکوني کوچکتر از ۶واحد لازم نيست رعايت شود.)
10. بين بويلر يا مخزن تحت فشار و شير اطمينان نبايد هيچ نوع شير بويلري نصب شود.
11. روي لوله تخليه بعد از شير اطمينان نبايد هيچ نوع شير بويلري نصب شود.